ساختار معرفتی علم در ایران (سال 2001)

بنیاد معرفتی ساختار علم کلام

مبانی معرفت شناختی علم کلام، موضوع این نوشتار است. از این منظر، اقتضائات فطرت انسان و نیازهای بنیادی آن و اصول عقلیِ ناظر بر حجّیّت نصّ آسمانی، مبادی معرفت شناختی در علم کلام است. برهمین اساس، مادامی که اصل دین و نصّ آسمانی آن، به طور مستدلّ پذیرفته نشود، آنچه از طریق براهینی چون «امکان و وجوب» و «حرکت»  حاصل می‌گردد، «علّت العلل» و « محرّک لا یتحرّک» و امثال آن است و بدیهی است که این گونه امور را نمی ت...

جستاری در مبانی معرفتی «علم العمران»

امروزه، بحث درباره «اسلامی کردن» علوم انسانی به یکی از چالش‌برانگیزترین مباحث در آموزش عالی جمهوری اسلامی ایران تبدیل شده است؛ به نحوی که در حال حاضر، گسترش این رشته‌ها منوط به پاسخ به «چیستی» و «چگونگی» «علوم انسانی اسلامی» است. نظر به اینکه یکی از رویکردهای کلیدی برای ورود به چنین گفتمانی تبیین مبانی معرفتی چنین رویکردی می‌باشد. مقاله پیش‌رو در پی آن است که با واکاوی مبانی معرفتی در یک نمونه ...

دینی‌گرایی در علم؛ یک وظیفه‌ی معرفتی

چکیده در این مقاله، موضوع بومی‌گرایی و به طور خاص، دینی‌گرایی در علم از منظر معرفت‌شناختی بررسی شده است. مطابق با رویکرد وظیفه­گرایانه در معرفت­شناسی، هر باورمند به لحاظ معرفتی موظف است که سعی کند تا مجموعه‌ی باورهای سازگار و در حالت قوی‌تر منسجمی داشته باشد؛ علاوه بر این، هر فرد در مجموعه‌ی  باورهای خویش باورهایی مرکزی دارد. باورهای دینی بخش مهمی از باورهای مرکزی اعضای جوامع دین‌دار را تشکیل ...

ساختار علم زیست شناسی ایران در طی سال های 1990 تا 2008: تحلیل هم استنادی نویسندگان

تحلیلی بر «شهود» در ساختار معرفتی کانت

این مقاله در تحلیل یکی از بنیادی‌‌ترین مفاهیم فلسفه‌ی کانت،  یعنی «شهود» است. «شهود» زیرساخت اندیشه‌ی کانت است. تحلیل کارکرد و روابط و تعامل آن با «فاهمه» و معنای شهود و انواع آن در این مقاله مطرح شده است. آن‌چه از آثار کانت به دست می‌آید این است که «شهود» اساس اندیشه‌ی کانت و مقدم بر فاهمه است و با تکیه بر آن است می‌توان علوم تجربی را در برابر شک‌گرایی «هیوم» مقاوم، نجات داد.

تولید علم ایران در سال 2005

مشارکت ایران در تولید علم جهانی سال 2005 براساس نمایه‌های ایران در موسسه اطلاعات علمی آمریکا (ISI) مورد بررسی قرار گرفته است در این سال تعداد مقالات نمایه شده ایران در علوم پایه 5423 )42/0 درصد مقدار جهانی)، در علوم اجتماعی 225 (13/0 درصد مقدار جهانی) و در علوم انسانی و هنر 11 (008/0 درصد مقدار جهانی) و در مجموعه 5578 (36/0 درصد مقدار جهانی) می‌باشد صرف‌نظر از کشور ترکیهف ایران در بین کشورهای م...